کد مطلب:39063 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:20

گنجینه پرسمان » اهل بيت

چرا فقط مرد حق ولايت بر زن را دارد؟ آيا ولايت زن هم ميتواند وجود داشته باشد؟ اين حق ولايت را تشريح كنيد كه بدانيم در چه مسائلي اين حق وجود دارد و در كجا محدود ميشود؟

يكي از شايعترين معاني ولايت در اصطلاح ديني و شرعي داشتن اختيارات در راستاي ايفاء مسئوليت و رسالتي كه دارنده ولايت بدوش ميكشد است.

ولايت شوهر بر زن نيز بدنبال مسئوليت اداره تأمين امنيت و تأمين نيازهاي مادي و هزينههاي جاري و ديگر مسئوليتهايش بدو واگذار گرديده. نظير اختيارات فرمانروايان و حاكمان. زيرا همانطور كه جامعه بدون حاكم و مدير به هرج و مرج ميرسد جامعه كوچك خانه و خانواده بدون تدبير و مديريتدچار هرج و مرج خواهد شد.

و از آنجائي كه از ديدگاه اسلام و در جامعهاي با ملاكهاي اسلامي مرد موجودي است با توانايي بيشتر در بعد حضور اجتماعي، تجارت و اقتصاد كار و توليد، حراست و تأمين و ... خداوند بدو مسئوليت تدبير و مديريت خانواده را واگذار نموده است به همراه اختيارات لازم كه همه آن اختيارات قابل محدوديت و واگذاري به زوجه و يا شخص ديگري است. بنابراين زن ميتواند ضمن عقد ازدواج شرط نمايد وكالت در طلاق را در صورتيكه مرد معتاد گردد و يا فراري و مفقود الاثر شود و امثال آن چنانچه مادر نيز داراي ولايت بر فرزندان خويش است اعم از پسر و دختر حتي در سنين بالا.

استاد جوادي آملي در اين باره فرمودهاند:

اولاً، الرجال قوامون علي النساء(1)مربوط به زن در مقابل شوهر است نه زن در مقابل مرد. ثانياً، اين قيوميت معيار فضيلت نيست بلكه وظيفه است. ثالثاً، قيم بودن زن و مرد در محور اصول خانواده است. گاهي زن قيم مرد است و گاهي مرد قيم زن. و در اصول خانوادگي بسياري از مسائل عوض ميشود. اطاعت فرزند چه پسر و چه دختر از ساحت مقدس پدر و مادر واجب است، و اگر فرزند كاري بكند كه پدر يا مادر برنجد عاق پدر و مادر ميشود و عقوق والدين حرام است. بنابراين اگر مادر فرزند را از كاري نهي كرد و گفت: اين كار مايه آزردگي من ميشود. در اينجا اطاعت مادر واجب است و پسر نميتواند بگويد كه من چون در رتبه اجتهاد به سر ميبرم يا مهندس و طبيب شدهام، ديگر تحت فرمان مادر نيستم و در حقيقت در چنين مواردي زن بر مرد قيم است، مادر بر پسر قيم است گر چه پسر مجتهد و يا متخصص باشد. در مسائلي كه مربوط به داخل خانواده است زن و شوهر، مادر و فرزند و پدر و فرزند يك سلسله حقوق متقابلي دارند. و رابعاً اين قيوميت طبق شرايط ضمن عقد قابل تحديد و با واگذاري است.)(2)

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

(1)سوره نساء، آيه 34

(2)زن در آينه جلال و جمال آيت الله جوادي آملي، ص 393